Hout

Hout is een grondstof dat al sinds de oudheid wordt gebruikt voor verpakkingen. Hout wordt als verpakkingsmateriaal gebruikt voor pallets, industriële verpakkingen, kratten, kisten en haspels. Het wordt met name gebruikt voor pallets en in mindere mate voor klein-verpakkingen, zoals kistjes.

Je moet bij de verwerking rekening houden met onregelmatigheden als knoesten, inhomogeniteit en de vezelrichting in het materiaal. Hout kan worden verwerkt tot multiplex of vezelplaten, wat de homogeniteit verhoogt.

Enerzijds worden pallets en wijnkistjes in grote oplagen geproduceerd en in hoge mate geautomatiseerd. Anderzijds is hout ook zeer geschikt om te verwerken in kleine oplagen, bijvoorbeeld voor exclusieve of specifiek op maat gemaakte kisten. Dit is mogelijk omdat hout met relatief eenvoudige productieprocessen verwerkbaar is zonder te hoeven investeren in (dure) matrijzen.

GRONDSTOF

- Hout is een hernieuwbaar materiaal met hoge beschikbaarheid.
- Er bestaan certificeersystemen voor het duurzame beheer van hout.
- Voor houten verpakkingen wordt ook gerecycled hout gebruikt. Bijvoorbeeld in de productie van palletklossen, houtvezelpallets, gebruik van zogenoemde OSB en spaanplaat in industriële verpakkingen of (opslag)kisten.

GEWICHT

Het relatief lage gewicht van houten verpakkingen is in verhouding tot de mechanische sterkte gunstig voor de milieudruk:
- beperkt materiaalgebruik;
- beperkt energieverbruik voor transport.

TYPE VERPAKKINGEN

- Hout wordt veel toegepast in beschermende transportverpakkingen, zoals kratten, industriële verpakkingen, zogenoemde flight cases, opslagkisten en pallets. Dit heeft te maken met de goede mechanische sterkte en de mogelijkheid om het materiaal in kleine oplagen te kunnen verwerken tot verpakkingen.
- Houten transportverpakkingen zijn vaak ook geschikt voor hergebruik en kunnen bij beschadiging worden gerepareerd.
- Houten vaten worden nauwelijks meer gebruikt. Deze toepassing wordt vaak alleen nog gebruikt vanwege de invloed van het materiaal op het rijpingsproces van luxe alcoholische dranken, zoals wijnen en whisky’s.
- Vanwege de uitstraling wordt hout ook toegepast voor luxe verpakkingen.

PROCES EFFICIËNTIE

- Hout kan bij de verwerking in industriële kratten soms ingeklapt en plat worden aangeleverd en krijgt dan tijdens het verpakkingsproces zijn 3D-vorm. Dit reduceert het volume van de aangevoerde verpakkingsmaterialen waardoor ze efficiënter kunnen worden vervoerd en opgeslagen.
- Kant en klare kistjes die leeg worden aangeleverd, hebben veel milieu impact bij transport en opslag.
- De mate hiervan is natuurlijk afhankelijk van de afstand die de lege kistjes afleggen. De efficiëntie bij kleinere verpakkingen wordt enigszins beperkt door de relatieve dikwandigheid van houten verpakkingen. Het materiaal neemt daardoor meer ruimte in, waardoor de buitenafmetingen toenemen. Dit verhoogt de milieubelasting tijdens transport en opslag.

BESCHERMING

- Vanwege de goede mechanische bescherming wordt hout veelal toegepast als beschermende transportverpakking. - De vochtbestendigheid van houten verpakkingen is beperkt, waardoor vervorming, verkleuring of versplintering kan optreden.
- Hout kan vervuild raken als gevolg van biologische oorzaken zoals ongedierte en schimmels, maar ook door mechanische oorzaken zoals stof en splinters. Daarom moet rekening worden gehouden met de gebruiksomgeving van houten verpakkingen en het te verpakken product. Er zijn verschillende technieken om houten verpakkingen, waaronder pallets, te beschermen tegen deze invloeden.

HERGEBRUIK

Vanwege de opbouw en robuustheid van houten verpakkingen, zijn kisten, pallets en haspels in veel gevallen goed te hergebruiken. Herbruikbare verpakkingen zijn meestal gestandaardiseerd. Ze worden volgens uniforme kwaliteitsnormen geproduceerd, wat de herbruikbaarheid vergemakkelijkt. De afmetingen zijn afgestemd op de afmetingen van bijvoorbeeld een vrachtwagen of container en op de goederen die moeten worden vervoerd, om zo efficiënt vervoer mogelijk te maken. Herbruikbare pallets, bewaarkisten voor landbouwproducten (aardappelen, fruit, uien) en kabelhaspels, kunnen onderdeel zijn van een pool-systeem of van een fijnmazig netwerk van handelaren en reparateurs. Ze worden, indien nodig, eerst gerepareerd en vervolgens weer op de markt gezet.

Door een retoursysteem kunnen de verpakkingen bij een volgende levering mee terug worden gestuurd, of worden ingeleverd bij een depot. De levensduur van een pallet ligt tussen de 7 en 14 jaar. De levensfase van bewaarkisten en kabelhaspels is soms wel 20 jaar. Door standaardisatie, preventie en hergebruik gaan we steeds zuiniger om met hout als grondstof.

REPARATIE IS RECYCLING

Het repareren van houten pallets wordt sinds 2016 tot recycling gerekend. Met het meetellen van reparatie wordt waarde toegekend aan het hergebruik van houten verpakkingen. Hierdoor zijn de eerder vastgestelde recyclingdoelstellingen voor houten verpakkingen makkelijker te behalen. In 2016 was de recyclingdoelstelling voor houten verpakkingen in Nederland 33%. Die werd dat jaar met 51% ruim behaald. De grondstof hout leent zich voor reparatie, waarna de houten verpakking opnieuw op de markt kan worden ingezet. Zo kunnen de planken en klossen van pallets eenvoudig worden vervangen.

Meer informatie:
Officiële bekendmaking: Reparatie houten pallets valt onder recycling

INZAMELING

Houten verpakkingen worden nagenoeg uitsluitend toegepast als bedrijfsverpakkingen.
- Voor bedrijfsmatig houten verpakkingsafval moeten bedrijven zelf afspraken maken om het in te laten zamelen door inzamel- en sorteerbedrijven.
- Voor houten verpakkingsafval uit huishoudens bestaat geen apart inzamelsysteem. Burgers kunnen dit bij de milieustraat van hun gemeente inleveren als onderdeel van de totale stroom afvalhout.

SORTERING EN RECYCLING

- Hout kan worden gerecycled zodat het materiaal kan worden gebruikt voor nieuwe producten of verpakkingen.
- Pallets worden daarna gerecycled, bijvoorbeeld tot spaanplaat, MDF of houtsnippers.
- Houtvezels kunnen ook worden gebruikt voor papier en karton.

TOEPASSING GERECYCLED MATERIAAL

In zogenoemde houtvezelpallets en palletklossen wordt gerecycled hout gebruikt.